gol
gol

hardy

د‌ل های ما که به هم نزدیک باشن

دیگر چه فرقی می کند

که کجای این جهان باشیم

دور باش اما نزدیک

من از نزدیک بودن‌های دور می‌ترسم
«احمد شاملو»

×

توجه : دو ارسال نخستِ کاربرانِ جدید در تالار میدوری را پیش از نمایش دادن , مدیر تالار باید تایید کند .

Latest Threads  آخرین ارسال ها :
نمایش آخرین ارسال این موضوع
 
امتیاز موضوع:
  • 6 رأی - میانگین امیتازات : 1.5
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  
1 کاربر حاضر در تاپیک: (0 عضو, و 1 مهمان). 1 مهمان
نویسنده:میدوری
آخرین ارسال:میدوری
پاسخ: 1
بازدید: 5739
subscription
quickreply advancequickreply report



( کتاب و نوشتار ) جشن مهرگان
تغییر اندازه ی متن : zoomin zoomout default
Butterfly
نویسنده : admin میدوری
admin میدوری profile  
آفلاین
مدیر کل تالار
مدالهای میدوری1000500
1001011720
168241051
دسترسی به میدوری
مشاهده وب سایت کاربر یافتن تمامی ارسال های این کاربر
اطلاعات میدوری


تاریخ عضویت:
05 November 2011

ارسال ها: 1,797
شماره کاربری: 1
میزان اعتبار:

محل سکونت: تهران
ماه تولد:
جنسيت:
آخرین دیدار :
تماس با میدوری
حالت میدوری
صفحه های میدوری
گوگل پلاس فیس بوک توییتر یوتیوب کلوب
اینستاگرام تلگرام
سپاس های میدوری
سپاس کرده 61 بار
سپاس شده 359 بار
ارسال: #1
Heart جشن مهرگان

rightarrow
جشن مهرگان

مهرگان یا جشن مهر یکی از بزرگترین جشن‌های ایران است که در مهر روز از برج مهر برگزار می‌شود. «مهرگان» پس از نوروز بزرگترین جشن
ایرانیان باستان بوده‌است. این جشن در جوامع ایرانی خارج از ایران نیز به گستردگی برگزار می‌شود.

این جشن از روز شانزدهم مهر آغاز می‌شود و شش روز به طول می‌انجامد و در روز ۲۱ مهر به پایان می‌رسد. نخستین روز جشن رامهرگان عامه و اخرین روز جشن مهرگان خاصه نامیده می‌شود. در زمان ساسانیان بر این باور بودند که اهوره‌مزدا یاقوت را در روز نوروز و زبرجد را در روز مهرگان آفریده‌است و از دیر باز ایرانیان بر این باور بودند که در این روز کاوه آهنگر علیه ضحاک به پاخواست و فریدون بر اژی دهاک (ضحاک) غلبه کرد.
مردم ایران از هزاره دوم پیش از میلاد آن را جشن می‌گیرند.مهرگان نیز همانند نوروز با مراسم خاص و آداب و رسوم ویژه برگزار می‌شود. مهر یا میترا در زبان فارسی به معنای «فروغ، روشنایی، دوستی، پیوستگی، پیوند و محبت» است و ضد دروغ، دروغ گویی، پیمان شکنی و نامهربانی کردن است.فلسفه جشن مهرگان سپاسگزاری از خداوند به خاطر نعمت‌هایی است که به انسان ارزانی داشته و تحکیم دوستی و محبت میان انسانهاست.
==================
[تصویر: mehregan.jpg]
===================
پیشینه جشن مهرگان به هزاره دوم پیش از میلاد بر می‌گردد و بیش از ۴۰۰۰ سال قدمت دارد . دیرینگی این جشن دست کم تا دوران شاهان باستانی و بزرگی چون فریدون باز می‌گردد . فردوسی در شاهنامه به روشنی به این جشن کهن و پیدایش آن در دوران پادشاهی فریدون اشاره کرده‌است:

{{|به روز خجسته سرِ مهر ماه|به سر بر نهاد آن کـیانی کلاه}} {{|زمانه بی اندوه گشت از بدی|گرفتند هر کس ره بخردی}} {{|دل از داوری‌ها بپرداختند|به آیین یکی جشن نو ساختند}} {{|نشستند فرزانگان شادکام|گرفتند هر یک ز یاقوت جام}} {{|میِ روشن و چهره ی شاه نو|جهان نو ز داد از سرِ ماه نو}} {{|بفرمود تا آتش افروختند|همه عنبر و زعفران سوختند}} {{|پرستیدن مهرگان دین اوست|تن‌آسانی و خوردن آیین اوست}} {{|اگر یادگارست ازو ماه و مهر|بکوش و به رنج ایچ منمای چهر} پیش از هخامنشیان، جشن مهرگان بغ یادی، بگ یادی (bāgayādi) «یاد خدا – سپاسگزاری از خدا» نام داشت. بغداد (خدا آن را داده) نام باغی در نزدیکی تیسفون پایتخت اشکانیان و ساسانیان بود که بعدها به شهر تبدیل شد، نام شهر بغداد کنونی برگرفته از همین نام پارسی است .[sup] [/sup]براساس متون اوستا (کتاب مقدس
زرتشتیان)، تقویم ایرانیان پیش از هخامنشیان دارای دو فصل تابستان و زمستان است که نوروز جشن آغاز سال جدید و فصل تابستان و مهرگان جشن آغاز نیمه دوم سال و فصل زمستان بوده‌است.برای نمونه ناصرخسرو در این بیت هر دو جشن نوروز و مهرگان را به هنگام اعتدالین می‌داند:
نوروز به از مهرگان، گرچه هر دو زمانند، اعتدالی

زمان مهرگان
زمان این جشن در روز مهـر از ماه مهر برابر با شانزدهم مهرماه است. عده‌ای این جشن را در روزهای دیگر و از جمله در دهم مهر برگزار می‌کنند. حال آنکه بسیاری از ایران‌شناسان آنرا نادرست می‌دانند. البته همانگونه که در گزارش فردوسی دیده می‌شود، زمان برگزاری جشن مهرگان در آغاز ماه مهر و فصل پاییز بوده است و این شیوه دستکم تا پایان دوره هخامنشی و احتمالاً تا اواخر دوره اشکانی نیز دوام داشته است. اما از این زمان و شاید در دوره ساسانی، جشن مهرگان به مهر روز از مهر ماه یا شانزدهم ماه مهر منتقل می‌شود.

دلیل برگزاری جشن مهرگان در آغاز مهرماه و اصولاً نامگذاری نخستین ماه فصل پاییز به نام مهر، در این است که در دوره‌‌هایی از دوران باستان و از جمله در عصر هخامنشی، آغاز پاییز، آغاز سال نو بوده است و از همین روی نخستین ماه سال را به نام مهر منسوب کرده‌اند.

تثبیتِ آغاز سال نو در هنگام اعتدال پاییزی با نظام زندگیِ مبتنی بر کشاورزیِ ایرانیان بستگیِ کامل دارد. می‌دانیم که سال زراعی از اول پاییز آغاز و در پایان تابستان دیگر خاتمه می‌پذیرد. قاعده‌ای که هنوز هم در میان کشاورزان متداول است و در بسیاری از نواحی ایران جشن‌های فراوان و گوناگونی به مناسبت فرارسیدن مهرگان و پایان فصل زراعی برگزار می‌شود. در این جشن‌ها گاه ترانه‌هایی نیز خوانده می‌شود که در آنها به مهر و مهرگان اشاره می‌رود. شاید بتوان شیوه سال تحصیلیِ امروزی را باقی‌مانده گاهشماری کهن میترایی/ مهری دانست.

امروزه نیز سنت کهن آغاز سال نو از ابتدای پاییز با نام «سالِ وَرز» در تقویم محلی کردان مُـکریِ مهاباد و طایفه‌های کردان شُکری باقی مانده است. همچنین در تقویم محلی پامیر در تاجیکستان (به ویژه در دو ناحیه «وَنج» و «خوف») از نخستین روز پاییز با نام «نوروز پاییزی/ نوروز تیرَماه» یاد می‌کنند. در ادبیات فارسی (از جمله شاهنامه فردوسی) و امروزه در میان مردمان آسیای میانه و شمال افغانستان، فصل پاییز را «تیرَماه» می‌نامند.
گاهشماری هخامنشی نیز مبتنی بر آغاز سال از ابتدای پاییز بوده است، همانگونه که در کتاب «رصدخانه نقش‌رستم» (چاپ سال ۱۳۷۸؛ و چاپ دوم آن در کتاب: بناهای تقویمی و نجومی ایران، ۱۳۸۳، از همین نگارنده) گفته شد؛ سازوکار ویژه‌ای برای تشخیص هفته به هفته و سپس روز به روزِ آغاز سال نو هخامنشی در تقویم آفتابی نقش‌رستم (کعبه زرتشت) طراحی و تعبیه شده است.
===============

مهرگان در اشعار
فردوسی در شاهنامه به پیدایش این جشن در دوران پادشاهی فریدون اشاره کرده‌است:

فریدون چو شد بر جهان کامکار ****** ندانست جز خویشتن شهریار
به رســم کیان تاج و تخت مهی ****** بیاراست با کاخ شاهنشهی
به روز خجسته ســر مهر ماه ****** به سر بر نهاد آن کیانی کلاه
زمانه بی اندوه گشـت از بدی ****** گرفتند هر کــس ره بـخردی
دل از داوری هـا بپرداخـتـنـد ****** به آیین، یکی، جشن نو ساختند
نـشـسـتـنـد فرزانگان، شادکام ****** گـرفتند هـر یک ز یاقوت، جام
می روشن و چهره ی شاه نـَو ****** جهان نو ز داد از سر ِماه نـَو
بـفـرمـود تا آتش افـروخـتـنـد ****** همه عنبر و زعفران سوختند
پـرسـتـیـدن مهرگان دیـن اوسـت ****** تن آسانی و خوردن آیین اوست
کنون یادگارست از و ماه مهر ****** به کوش و به رنج ایچ منمای چهر
======================
عنصری سراید:
مهرگان آمد گرفته فالش از نیکی مثال ****** نیک روز و نیک جشن و نیک وقت و نیک فال
======================
مسعود سعد سلمان گوید:
روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان ****** مهر بفزا ای نگار ماه چهر مهربان
مهربانی کن به جشن مهرگان و روز مهر ******مهربانی کن به روز مهر و جشن مهرگان
جام را چون لاله گردان از نبید باده رنگ ****** وندر آن منگر که لاله نیست اندر بوستان
کاین جهان را ناگهان از خرمی امروز کرد ****** بوستان نو شکفته عدل سلطان جهان
======================
منوچهری دامغانی سراید:
شاد باشید که جشن مهرگان آمد ****** بانگ و آوای ِدَرای ِکاروان آمد
کاروان مهرگان از خَزران آمد ****** یا ز اقصای بلاد چینستان آمد
نا از این آمد، بالله نه از آن آمد ****** که ز فردوس برین وز آسمان آمد
مهرگان آمد، هان در بگشاییدش ****** اندر آرید و تواضع بنماییدش
از غبار راه ایدر بزداییدش ****** بنشانید و به لب خرد نجاییدش
خوب دارید و فرمان بستاییدش ****** هرزمان خدمت لختی بفزاییدش
======================
اسدی توسی در گرشاسب نامه از چرایی پیدایش مهرگان گزارش می‌دهد:
فــریـدون فــرخ بـه گـرز نـبـرد ****** ز ضـحـاک تـازی بـرآورد گرد
چو در برج شاهین شد از خوشه مهر ****** نشست او به شاهی سر ماه مهر
======================
رودکی درباره ی مهرگان چنین سروده‌است:
ملکا جشن مهرگان آمــــد ****** جشن شاهان و خسروان آمــد
جز به جای ملهم و خرگاه ****** بـــدل بــاغ و بـــوسـتـان آمـــد
مورد برجای سوسن آمـــد بــاز ****** مــی بر جــای ارغــوان آمــــد
تو جوانـمرد و دولت تو جـوان ****** مــی بر بخت تــو جـوان آمــد
======================
منبع : ویکیپدیای پارسی جشن مهرگان




امضای میدوری :
[تصویر: midori-sign-500.png]
محل حضور کاربر در تالار :  admin میدوری در تالار ميدوری حضور ندارد .
ديدگاه کاربران برای مطلب : help (روی آیکون مورد نظر کلیک کنید تا دیدگاه شما ثبت شود . در صورت انصراف تا دوبار می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید . برای پاک کردن دیدگاه روی همان آیکون یک بار کلیک کنید تا دیدگاه شما پاک شود .)

برچسب ها :

03 - October - 2013 35 : 02 AM
نقل قول این ارسال در یک پاسخ


subscription
quickreply advancequickreply report





1 کاربر حاضر در تاپیک: (0 عضو, و 1 مهمان). 1 مهمان