gol
gol

hardy

د‌ل های ما که به هم نزدیک باشن

دیگر چه فرقی می کند

که کجای این جهان باشیم

دور باش اما نزدیک

من از نزدیک بودن‌های دور می‌ترسم
«احمد شاملو»

×

توجه : دو ارسال نخستِ کاربرانِ جدید در تالار میدوری را پیش از نمایش دادن , مدیر تالار باید تایید کند .

Latest Threads  آخرین ارسال ها :
نمایش آخرین ارسال این موضوع
 
امتیاز موضوع:
  • 13 رأی - میانگین امیتازات : 2.69
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  
1 کاربر حاضر در تاپیک: (0 عضو, و 1 مهمان). 1 مهمان
نویسنده:میدوری
آخرین ارسال:میدوری
پاسخ: 1
بازدید: 4704
subscription
quickreply advancequickreply report



( گوناگون ) ریشه ی واژه ی «اردبیل»
تغییر اندازه ی متن : zoomin zoomout default
Butterfly
نویسنده : admin میدوری
admin میدوری profile  
آفلاین
مدیر کل تالار
مدالهای میدوری1000500
1001011720
168241051
دسترسی به میدوری
مشاهده وب سایت کاربر یافتن تمامی ارسال های این کاربر
اطلاعات میدوری


تاریخ عضویت:
05 November 2011

ارسال ها: 1,797
شماره کاربری: 1
میزان اعتبار:

محل سکونت: تهران
ماه تولد:
جنسيت:
آخرین دیدار :
تماس با میدوری
حالت میدوری
صفحه های میدوری
گوگل پلاس فیس بوک توییتر یوتیوب کلوب
اینستاگرام تلگرام
سپاس های میدوری
سپاس کرده 61 بار
سپاس شده 359 بار
ارسال: #1
Book ریشه ی واژه ی «اردبیل»

rightarrow
ریشه ی واژه ی «اردبیل»
شهر«اردبیل‌» که گویا این روزها مرکز استان اردبیل شده است، از شهرهای بسیار کهن و پیشینه دار ایران است وگهگاه ساختن آن را به منش ها و قهرمانان باستان نیز وابسته می کنند. نام این شهردر درازای تاریخ دگرگونی هایی کم وبیش داشته است .

بدین گونه:
درکتاب‌ «حدودالعالم» آ ن را «اَردَویل‌»
درکتاب ‌«معجم البلدان» نوشته ی «یاقوت حموی» «اَردَبیل».
در غیاث اللغات نوشته ی ‌«محمد جلال الدین غیاث الدین‌»، ‌«اردُبیل‌».
در فرهنگ آ نندراج نوشته ی «محمدشاه شا‌د» «اَردَپیل».
درکتاب های ارمن ها، «اُرتفیت» گفته و نوشته شده اند.

فردوسی‌ , «فیروز شاه ساسانی‌» نیای انوشیروان را سازنده و برپا کننده ی این شهر می داند و می گویدکه درآغاز نام این شهر ‌«بادان پیروز» بوده است . یاقوت حوی نیز بر همین باور است و می نویسد: نام نخستینِ اردبیل «فیروزگرد» بوده.

فردوسی :
یکی از شارسان کرد , «پیروزرام»
بفرموده کاو را , نهادند نام
دگرکرد «بادان پیروز» نام
همه جای شادی و آرام و کام
که اکنون خواند همی «اردبیل»
که قیصر بدو داد از داد , میل

‌«حمدالله مستوفی‌» ساختن اردبیل را وابسته به ‌«کیخسرو فرزند سیاوش‌» می داند و نویسنده ناسخ التوارخ می نویسد ودر زمان کیخسرو پیرمردی به نام «اردبیل» این شهر را ساخت و نویسنده کتاب «روضه الصغا‌» برآ ن است که «کیومرس شاه» این شهررا ساخته است.
به هر روی ، آنچه که روشن است ، اردبیل ، از سده ها پیش ازساسانیان نیز برپا بوده و درسازمان های اداری انوشیروان ، استان آذربادگان مرکز شمال ایران بود و مرکز استان آذرآبادگان نیز شهر «اردبیل» که جایگاه سکه زدن زنجیره از پادشاهان ساسانی نیز بوده است.
باستانی بودن ‌«اردبیل» انگیزه ی ساختن افسانه های فراوانی در زمینه نامگذاری آن شده است از آ ن میان نام این شهر را گرفته از نام دو پهلوان ایرانی ‌«اَرد‌َ» و «بیل» در زمان سلیمان پیامبر می دانند و می گویند : هنگامی که سیلاب ، زمین میان ‌«کوه سبلان» و ‌«باغرور» را به گونه ی دریاچه ای درآورد ، این دو پهلوان توانستند آب آن دریاچه را بکنند! و برای ستایش و بزرگداشت آن دو ، شهری را در آ نجا برپا کردند و آ ن را ‌«اَردوبیل» گذاردندکه رفته رفته «اردبیل‌» گفته شد.


picture


ولی آنچه که از دیدگاه زبان شناسی بررسی شده و درست تر و منطقی تر از دیگر نوشته ها و افسانه هاست ، این است که واژه ی اردبیل از دو بخش «اَردَ» و ‌«بیل» پدید آمده است و واژه «ارد» یک واژه ی بسیارکهن است که ریشه ی آن به زبان اوستایی می رسد ودر آن زبان ‌«اَشِ» یا‌ «اَشا‌» بوده . (به معنای نظم و هماهنگی). سپس در زبان پهلوی ساسانی به ‌«اَرتَ‌» یا «اَرِت‌» دگرگون شده است که در کاربرد «درستی و هماهنگی و سامان و ورجاوندی‌» بکارمی رفته و درپارسی امروزی ‌«اَردِ» شده و واژه ی ‌«بیل» یا «ویل‌» در زبان های گوناگون معنای درستی ندارد ولی با نگرش به واژه ی ‌«ویلا‌» درزبان لاتین یا ‌«ویلیج» درزبان انگلیسی و یا «وی‌» درزبان فرانسه، به معنای ‌«خانه روستایی،، )که همه ی این زبان ها در رده ی زبان های «هندواروپایی‌» است )، می توان گفت که ‌«اردبیل‌» برروی هم یعنی «خانه ی سامان یافته ی راستی و ورجاوند‌» یا ‌«جایگاه پاک و ورجاوند.
انگیزه ی آنکه این شهر را ‌«ورجاوند» (مقدس) می خواندند نیز نمایانگر گسترش کیش زرتشت در این بخش ازکشورمان است و برجای مانده های آ تشکده های گوناگون در آنجا این باور را استوارتر می کند. بویژه آنکه پیشوایان زرتشتی (مُغ ها) هر سال یکباردر دشتی نزدیک به اردبیل گرد هم می آمدند و درباره ی کیش زرتشت به گفتگو می پرداختند و به همین انگیزه نام آن دشت را ‌«دشت مُغان» گذاردند. در پایان یادآور می شود که زادگاه «شیخ صفی الدین‌» نیای بزرگ صفویان و همچنین آرامشگاه وی در اردبیل است و به همین انگیزه این شهر در دوران شاهان صفوی به بالاترین تراز آبادانی وگسترش رسید.
ولی در جنگ ایران و روس (سال ١٨٢٨ ترسایی) سردار روس ‌«پَسکویچ‌» کتابحانه ی بزرگ این شهر را غارت کرد و به «پتروگراد» برد و از آن پس این شهر نتوانست گسترش و آبادانی پیشین خود را بدست آورد.


برگرفته از کتاب : در ژرفای واژه ها اثر دکتر ناصر انقطاع




امضای میدوری :
[تصویر: midori-sign-500.png]
( آخرین ویرایش در این ارسال: 24 - October - 2014 33 : 06 PM، توسط : میدوری .::.  دلیل ویرایش: )
محل حضور کاربر در تالار :  admin میدوری در تالار ميدوری حضور ندارد .
ديدگاه کاربران برای مطلب : help (روی آیکون مورد نظر کلیک کنید تا دیدگاه شما ثبت شود . در صورت انصراف تا دوبار می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید . برای پاک کردن دیدگاه روی همان آیکون یک بار کلیک کنید تا دیدگاه شما پاک شود .)

برچسب ها :

25 - February - 2014 32 : 07 PM
نقل قول این ارسال در یک پاسخ


subscription
quickreply advancequickreply report

موضوع های مرتبط با این موضوع...
موضوع: نویسنده پاسخ: بازدید: آخرین ارسال
Heart selection آیین نوروزی و آلودگی واژه ها میدوری 1 7,625 18 - March - 2016 15 : 04 PM
آخرین ارسال: میدوری
Book selection ریشه و معنای واژه ی «کورش» (بخش پنجم) میدوری 0 7,928 14 - January - 2015 18 : 02 AM
آخرین ارسال: میدوری
Book selection ریشه و معنای واژه ی «کورش» (بخش چهارم) میدوری 0 7,229 14 - January - 2015 11 : 02 AM
آخرین ارسال: میدوری
Book selection ریشه و معنای واژه ی «کورش» (بخش سوم) میدوری 0 6,891 14 - January - 2015 03 : 02 AM
آخرین ارسال: میدوری
Book selection ریشه و معنای واژه ی «کورش» (بخش دوم) میدوری 0 6,953 14 - January - 2015 54 : 01 AM
آخرین ارسال: میدوری




1 کاربر حاضر در تاپیک: (0 عضو, و 1 مهمان). 1 مهمان